W skrócie Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów! Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji. W tej lekcji: najważniejsze wydarzenia romantyzmu na świecie,najważniejsze wydarzenia romantyzmu w Polsce,ramy czasowe romantyzmu w Polsce. Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Płatność co miesiąc Zrezygnuj kiedy chcesz! 19,90Płatne co miesiąc Zrezygnuj w dowolnym momencie Kontynuuj RABAT 15% Roczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Korzystny rabat Jednorazowa płatność Korzystasz bez ograniczeń przez cały rok! 84,15 7,01 zł / miesiąc Jednorazowa płatność Kontynuuj lub kup dostęp przedmiotowy Dostęp do 1 przedmiotu na rok Nie lubisz kupować kota w worku? Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia Sprawdź się Filmy do tego tematu Materiały dodatkowe Wielka Emigracja określenie polskiej emigracji (uczestników powstania, inteligencji) po powstaniu listopadowym 1830–1831; większość udała się do Francji (tam działał Hôtel Lambert), część osiadła w Wielkiej Brytanii, Belgii, Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych; emigranci chcieli zwrócić uwagę społeczności międzynarodowej na kwestię polską; na emigracji skupiło się też życie artystyczne (twórczość A. Mickiewicza, J. Słowackiego, Z. Krasińskiego, C. Norwida, F. Chopina)
PDF | (From the Introduction) Przez porządek świata rozumiem nie tyle "stan świata zgodny z prawami natury" (Kopaliński, 1987: 914), ile obraz tego | Find, read and cite all the research
ROMANTYZM – ogólna charakterystyka epoki W poniższym wypracowaniu znajdziesz szczegółowe informacje na temat Romantyzmu. Spis Treści1 Ramy czasowe romantyzmu europejskiego2 Pierwsze przejawy nowej sztuki w Europie3 Ramy czasowe polskiego romantyzmu4 Termin “romantyzm”5 Tło ogólne epoki6 Cechy charakterystyczne romantyzmu7 Typy bohaterów romantycznych8 Koncepcja poety i poezji w utworach romantycznych9 Gatunki charakterystyczne dla romantyzmu10 Ugrupowania polityczne okresu romantyzmu11 Rozwój literatury w kraju w latach 1831 – 186312 Literatura na emigracji. Lata 1831-1863 Ramy czasowe romantyzmu europejskiego Romantyzm to okres w dziejach kultury i literatury europejskiej przełomu XVIII i XIX w. Romantyzm powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych, które nawiązywały do ideałów Wielkiej Rewolucji Francuskiej. W Anglii romantyzm towarzyszył ruchowi czartystów, w Rosji powstaniu dekabrystów, w Polsce powstaniu listopadowemu. W Europie Zachodniej romantyzm rozpoczął się znacznie wcześniej niż w Polsce – w latach 80-ych XVIII w. Pierwsze przejawy nowej sztuki w Europie Najwcześniejsze zwiastuny nowej epoki miały miejsce w Niemczech, gdzie działał ruch “burzai napór” oparty na elementach sentymentalizmu. W tej pierwszej preromantycznej fazie pojawili się: F. Schiller i Goethe, pierwszym utworem w duchu romantycznym były “Cierpieniamłodego Wertera”. Kolejnym krokiem romantyzmu europejskiego była twórczość G. Byrona, W. Hugo i W. Scotta. Ramy czasowe polskiego romantyzmu Zwiastuny romantyzmu w Polsce zaczęły się pojawiać po ostatnim rozbiorze, czyli po roku 1795. Właściwy rozwój tego prądu przypadł na lata 1822-1863. W roku 1822 ukazał się w Wilnie pierwszy tom “Poezji” Mickiewicza, stanowiący manifest i praktyczną propozycję literatury romantycznej. W roku zaś 1863 wybuchło powstanie styczniowe, zamykające serię związanych z romantycznym światopoglądem i polityką walk niepodległościowych. Termin “romantyzm” Nazwa romantyzm pojawiła się w I połowie XIX w. i utworzona została od wcześniej już używanego przymiotnika romantyczny, oznaczającego coś niepodobnego do rzeczywistości, niezwykle pięknego, oddziaływującego na uczucie, podniecającego wyobraźnię, coś fantastycznego. Natomiast przymiotnik romantyczny utworzony został od rzeczownika “romans”, “romant” oznaczającego średniowieczne opowieści awanturniczo-przygodowe, pełne fantastyki. Nazwa ta narodziła się w wyniku ewolucji słowa “romanus”. “Lingua romana” (język rzymski, czyli łaciński) oznacza właśnie wcale nie łacinę, ale język ludowy powstały z przemieszania się łaciny, języków germańskich i galickich. Języki te do dzisiaj noszą nazwę języków romańskich. Z nazwy języka ludowego utworzono określenie utworów pisanych w tym języku “romance, romans, romant” – romancą zwano utwór drobny, romantami obszerniejsze powieści opowiadające o niezwykłych, awanturniczych, fantastycznych przygodach. I w tym właśnie sensie pojawił się po raz pierwszy w rękopisie w XV w. wyraz “romanticus – romantyczny”. Później przymiotnik “romantyczny” zaczęto używać do oznaczenia pewnej specjalnej piękności w poezji, następnie romanse – dramat szekspirowski i hiszpański. To już było znacznie zbliżone do tego, w jakim terminu “romantyzm” używali przedstawiciele młodej generacji artystów i myślicieli w końcu XVIII i początku XIX w. tj. sami romantycy. Termin “romantyzm” używany był i jest nadal w sposób bardzo wieloznaczny. Jego kategoria psychologiczna oznacza pewną postawę człowieka wobec świata. Romantyk to marzyciel i idealista, człowiek uczuciowy. Romantyzm w znaczeniu ahistorycznym oznacza też określone cechy kultury w różnych epokach literackich. Tak rozumiany romantyzm stał się czynnikiem rozwoju kultury i sztuki, ponieważ każda awangarda artystyczna ma swoje źródło właśnie w romantyzmie. Tło ogólne epoki Okres ten przypadł zarówno w Europie jak i w samej Polsce na czasy niezwykle burzliwe. Był to czas ruchów narodowowyzwoleńczych (powstanie listopadowe, krakowskie i styczniowe) oraz okres wynaradawiania. Literatura zajmowała się głównie walką narodowowyzwoleńczą. Podstawową cechą postawy romantyków był wszechstronny bunt wobec zastanej rzeczywistości. Romantycy nie akceptowali feudalnej struktury społecznej i absolutystycznych rządów, a oświeceniowy racjonalizm, empiryzm, klasycyzm odrzucili jako niewystarczające formy myślenia o świecie i sposoby jego wyrażania. Cechy charakterystyczne romantyzmu stawianie uczucia ponad rozum jako najbardziej zbliżające człowieka do poznania tajemnic życia wiara w możliwość kontaktu ze światem pozazmysłowym wprowadzenie do literatury wątków baśniowych, fantastycznych, legend, podań tajemniczość wprowadzenie wątków i motywów historycznych, szczególnie średniowiecznych zainteresowanie się tematyką wschodu, tzw. orientalizm odrzucenie zasad i reguł poetyki klasycznej krępujących rozwój jednostki dążenie do indywidualizmu Typy bohaterów romantycznych bohater bajroniczny – uosabia romantyczne konflikty moralne i namiętności; twórca: Jerzy Gordon Byron; typ ten widoczny jest w “Giaurze”; główny bohater mści się na mordercy kobiety, którą kochał i później dręczą go wyrzuty sumienia, chroni się on przed znienawidzonym światem do klasztoru; bohater typu bajronicznego to człowiek o nieprzeciętnej indywidualności, skłócony ze światem i ze społeczeństwem, w którym przyszło mu żyć, przeżywający nieszczęśliwą miłość, prowadzącą do tragicznych skutków; bohater werterowski – utożsamiany z bierną rezygnacją, nostalgią, apatyczną ucieczką w świat wewnętrzny, aż do spokojnie zaplanowanych decyzji samobójczych; twórca: Goethe (“Cierpieniamłodego Wertera”); bohater werterowski to ten, który nie umiał znaleźć sensu życia, ucieka od współczesności w świat marzeń i wspomnień; bohater renejski – od bohatera “Rene” Chateaubrianda – francuska odmiana choroby wieku; Rousseau, Musset “Spowiedź dziecięcia wieku”, Hugo “Nędznicy”; bohater rosyjski – bohater zniechęcony do życia, przygnębiony, nie umiejący znaleźć celu i sensu życia – rosyjska odmiana choroby wieku; twórcy: Puszkin “Eugeniusz Oniegin”, “Borys Godunow”, Michał Lermontow. Koncepcja poety i poezji w utworach romantycznych Poeta miał być przywódcą duchowym narodu, wieszczem. Poeta to postać wyjątkowa, obdarzona przez Boga przymiotami. Bardzo często poeta jest bohaterem. Bohater romantyczny to człowiek przeżywający tragiczny konflikt spowodowany rozbieżnością między wyznawanymi ideałami, a rzeczywistością, człowiek skłócony ze światem i społeczeństwem, w którym żyje, buntujący się przeciw istniejącym normom społecznym, kulturalnym i obyczajowym. Bohater romantyczny to indywidualista i człowiek o niezmiernie bogatym życiu wewnętrznym, pełen sprzeczności, rozterek i wahań. Jedną ze stałych cech bohatera romantycznego było także przeżywanie wielkiej romantycznej miłości, która stawała się wielką namiętnością, była też dowodem – wyznawanej przez romantyków – dominacji uczuć nad rozumem. Miłość romantyczna jest najczęściej nieszczęśliwa i prowadzi bohatera do samobójczej śmierci. Romantycy stworzyli też nową koncepcję poezji i poety: wieszcz i geniusz wprowadzone przez niemieckich teoretyków romantyzmu. Poeta w ich ujęciu stawał się najwyższym prawodawcą i prorokiem, posłannikiem Boga. Literatura danego narodu miała przedstawiać jego dawne i teraźniejsze dzieje, sławić bohaterów, w razie potrzeby podtrzymywać na duchu i zagrzewać do walki z wrogiem. W literaturze romantycznej polskiej, podobnie jak i w literaturze innych krajów europejskich, znajdujących się w niewoli, głównym tematem staje się zagadnienie walki narodowowyzwoleńczej. Bohaterowie całe swe działania podporządkowują idei odzyskania niepodległości i kiedy trzeba składają życie w ofierze tworząc w ten sposób wzorce do naśladowania. Gatunki charakterystyczne dla romantyzmu dramat romantyczny powieść poetycka ballada poemat dygresyjny komedia Ugrupowania polityczne okresu romantyzmu Hotel Lambert – stronnictwo arystokratyczno – monarchistyczne – przywódca książę Adam Czartoryski – organ “Trzeci Maj”. Drogę do odzyskania niepodległości upatrywało w zabiegach dyplomatycznych zjednujących Francję, Anglię i Turcję. Komitet Narodowy Polski – przewodniczący Lelewel. Zjednoczona Emigracja Polska – założyciel Lelewel. Wysunął on koncepcję wspólnej walki z caratem Polaków i Rosjan. Wydał odezwę na ten temat – “Odezwa Komitetu Narodowego do Rosjan” w 1832 r. Koncepcje Lelewela propagowało czasopismo “Pielgrzym Polski”, redagowane przez Eustachego Januszkiewicza – “dokładał” się do niego Mickiewicz. Towarzystwo Demokratyczne Polskie (1832 – 1862) – “Demokrata Polski” – ideologowie Wiktor Heltman, Tadeusz Krępowiecki i Stanisław Worcell. Podstawową publikacją Towarzystwa był “Manifest”, w którym określało ono swe stanowisko wobec sprawy niepodległości i kwestii chłopskiej. Rozwój literatury w kraju w latach 1831 – 1863 1. Zabór austriacki Lwów – noworocznik “Ziewonia” skupiał pisarzy i poetów August Bielowski, Lucjan Siemieński oraz Seweryn Goszczyński. Działalność literacką łączono najczęściej z działalnością spiskową, wiążąc w ten sposób romantyczne ideały z polityczną praktyką. Z ośrodkiem tym związany też był Aleksander Fredro i Wincenty Pol. Rzeczpospolita Krakowska – Edmund Wasilewski, autor “Pieśni żeglarzy”, “Hymnu orłów” i “Krakowiaków” oraz Gustaw Ehrenberg. Po roku 1845 Kornel Ujejski. 2. Zabór pruski Od 1838 istnieje biblioteka Edwarda Raczyńskiego, 10 lat później zaczęły się ukazywać czasopisma “Tygodnik Literacki” – Antoni Woykowski – oraz “Orędownik Naukowy”. Z “Tygodnikiem” współpracował znakomity krytyk literacki i filozof Edward Dembowski, autor “O dramacie w dzisiejszym piśmiennictwie polskim” i “Piśmiennictwa polskiego w zarysie”. Czołowy przedstawiciel polskiej myśli rewolucyjno – demokratycznej. Najwybitniejszym poetą regionu Wielkopolskiego był Ryszard Berwiński. Związani z Poznaniem August Cieszkowski i Bronisław Trentowski oraz Karol Libelt. 3. Zabór rosyjski Warszawa – czasopismo założone przez Dembowskiego “Przegląd Naukowy” – Hipolit Skimborowicz, Narcyza Żmichowska, poeta – Karol Baliński, publicysta – Henryk Kamieński. Inna grupa, to cyganeria warszawska demonstrująca nonkonformizm moralno – obyczajowy – Józef Dziekoński, Włodzimierz Wolski, Teofil Lenartowicz, Cyprian Norwid. Czasopisma – “Biblioteka Warszawska”, “Kurier Warszawski”. Wilno – prekursor Józef Ignacy Kraszewski z naukowo – literackim pismem “Athenaeum”, twórca opery narodowej Stanisław Moniuszko, popularny także jest Władysław Syrokomla. Działalność spiskowa: Artur Zawisza, rozstrzelany Szymon Konarski, współzałożyciel organizacji Stowarzyszenie Ludu Polskiego, oraz skazany na bezterminową katorgę ks. Piotr Ściegienny. Literatura na emigracji. Lata 1831-1863 Główne siedziby – Paryż, Londyn i Bruksela. Twórcy emigracyjni to Mickiewicz, Słowacki, Krasiński, Chopin. Lata działalności naukowej i politycznej wybitnego historyka Joachima Lelewela (1786 – 1861), filozofa – mesjanisty i matematyka Józefa Marii Hoene-Wrońskiego (1776 – 1853) oraz sugestywnego mistyka Andrzeja Towiańskiego (1799 – 1878), pod którego wpływem pozostawali Mickiewicz, Goszczyński, Słowacki. Rok 1835 – założenie polskiej drukarni i księgarni przez Eustachego Januszkiewicza, 1839 – otwarcie z inicjatywy księcia Adama Czartoryskiego istniejącej do dziś Biblioteki Polskiej w Paryżu. Po roku 1848 wybitny, ale nie doceniany Norwid. Lektura dodatkowa: – M. Straszewska, “Romantyzm” – M. Janion, “Romantyzm. Studia o ideach i stylu” /Rafał
Wskaż pojecie sprzeczne ze swiatopogladem romantycznym. *Panteizm. *Irracjonalizm. *Racjonalizm. *Indywidualizm. PILNEEE! 100 pkt za rozwiązanie + 50 pkt za najlepsze rozwiązanie - 24.4.2015 (3:45) - przydatność: 27% - głosów: 52.
Romantyczność jest utworem składającym się z dwóch części. W pierwszej pokazane zostały losy Karusi, dziewczyny, która straciła swego ukochanego i która twierdzi, że – mimo upływu dwóch lat od jego śmierci – widzi swego Jasieńka i w środku dnia na ulicy z nim rozmawia. Ta obyczajowa scenka stanowi pretekst do pokazania odmiennych postaw bohaterów wobec tego, co się dzieje i poszukiwania odpowiedzi na pytania o drogi dochodzenia do prawdy. Część druga ma zatem charakter refleksyjno-polemiczny i odzwierciedla konflikt dotyczący interpretacji rzeczywistości, jaki zaistniał pomiędzy romantykami a klasykami. Dzień, miasteczko i zbiegowisko ludzi. Zainteresowanie budzi dziewczyna, która twierdzi, że rozmawia z duchem – zmarłym przed kilku laty Jasieńkiem. Dla Karusi jest środek nocy, wydaje się jej, że jest sama z Jasieńkiem w domu, że może usłyszeć go macocha. Mówi do niego o tym, jak się boi i jak trudno jej żyć teraz samej. Słyszy nawet pianie kura i widzi w okienku błysk zorzy. Zebrani ludzie widzą dziewczynę, która straciła zupełnie kontakt z otaczającym ją światem, która mówi do kogoś, kogo nie widać i nie reaguje zupełnie na zadawane jej pytania (dwukrotne aż powtórzenie słów „Ona nie słucha” podkreśla jej zamknięcie na świat realny). Tak opisuje się jej zachowanie:To jak martwa opoka Nie zwróci się w stronę oka, To strzela wkoło oczyma, To się łzami zaleje; Coś niby chwyta, coś niby trzyma; Rozpłacze się i zaśmieje. Tragedia bohaterki jest przejmująca. Prosta dziewczyna z ludu okazuje się osobą nieprzeciętnie wrażliwą, a przez to niezwykle samotną. Silne przeżycia sprawiły, że nie jest w stanie funkcjonować w normalnym świecie, świat ten jest dla niej groźny, wrogi, nikt z jej otoczenia nie potrafi jej zrozumieć:Źle mnie w złych ludzi tłumie, Płaczę, a oni szydzą; Mówię, nikt nie rozumie; Widzę, oni nie widzą! Wypowiedzi Karusi oddają stan, w jakim dziewczyna się znajduje: gwałtowność słów, emocjonalność wypowiedzi, zdania pytające i wykrzyknikowe, rozbita składnia wyrażają jej przeżycia i podkreślają chaotyczność jej myśli. Zgromadzony lud, który obserwuje zachowanie dziewczyny, wprawdzie kochanka Karusi nie widzi, ale głęboko wierzy, iż może ona zobaczyć ducha osoby zamarłej: strona: - 1 - - 2 - - 3 -Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnijZobacz inne opracowania utworów Adama Mickiewicza:Pan Tadeusz - Dziady - Konrad Wallenrod
Download Free PDF. Filozofia religii. Współczesne horyzonty. Janusz Dobieszewski. 2013, "Kultura i wartości. Kwartalnik internetowy" (https://journals.umcs.pl/kw), N. 3 (7) Artykuł jest próbą określenia relacji między religią a filozofią, ze szczególnym uwzględnieniem ich wzajemnie inspirującego związku – gdy religia motywuje
romantyzm1. «europejski prąd ideowy, literacki i artystyczny z początku XIX w., odwołujący się do idealizmu, natury, uczucia, wprowadzający motywy ludowe, elementy fantastyki oraz idee patriotyczne» 2. «postawa życiowa charakteryzująca się idealizmem, irracjonalizmem i nadmierną uczuciowością» 3. «nastrojowość i tajemniczość utworu, krajobrazu, chwili itp.» • romantyczny • romantycznie • romantyczność • romantyk • romantyczka dramat romantyczny «dramat powstały w okresie romantyzmu, charakteryzujący się swobodną konstrukcją akcji, łączeniem pierwiastków fantastycznych z historycznymi oraz komicznych z tragicznymi» ogród romantyczny «rozległy ogród krajobrazowy, obejmujący łąki, pola, lasy, zabudowania wiejskie, mieszczący pomniki bohaterów narodowych»
Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli romantyzmu był bez wątpienia Adam Mickiewicz, którego tomik zatytułowany „Ballady i romanse” tak naprawdę otworzył w Polsce nową epokę. Ze względu na fakt, że „Ballady i romanse” przedstawiają typowy światopogląd tego okresu, bez wątpienia można je nazwać dziełem będącym
Pojęcia epoki Romantyzm odpowiedzi Czym był okres „burzy i naporu”? Okres burzy i naporu to czas buntu niemieckich romantykom przeciwko filozofii oświecenia i jego podejściu do literatury i kultury. Pojawił się nowy typ bohatera, człowiek zbuntowany realizujący swoje pragnienia wbrew panującym normom. Co to jest historyzm? Historyzm to pogląd popularny w romantyzmie, który twierdził że prawdę o ludziach można poznać tylko wówczas, gdy ujrzy się jednostki żyjące w konkretnym miejscu i w konkretnym czasie. Co to jest neogotyk? Neogotyk to styl w architekturze i rzemiośle charakteryzujący się imitowaniem form gotyckich. Powstał w Anglii, najchętniej naśladowano gotyckie sklepienia. Na czym polegał mit człowieka faustycznego? Mit człowieka faustycznego pokazywał człowieka., który dąży do zachowania wiecznej młodości, chce żyć pełnią życia i przejąć władzę nad światem. W celu realizacji pragnień jest gotów zawrzeć pakt z diabłem. Nazwa ta pochodzi od Fausta Goethego. Czym charakteryzuje się bohater romantyczny? Bohater romantyczny jest postacią dynamiczną, często ulega przemianie. Zwykle jest nieszczęśliwie zakochany, poza tym dostrzega że świat jest pełen rzeczy, o których nie śniło się filozofom. Co to był werteryzm? Werteryzm to styl w literaturze ale i w życiu. Wywodzi się z utworu Cierpienia Młodego Wertera, którego bohater jest istotą niezwykle wrażliwą, uwikłaną w nieszczęśliwą miłość, dla której poświęca wszystko. Młodzi ludzie ubierali się jak Werter w niebieski frak i żółtą kamizelkę i zachowywali się jak on. Na czym polega mesjanizm? Mesjanizm polega na porównaniu Polski do Chrystusa. Stad romantyczna wiara, że cierpienia narodu są uzasadnione i dzięki temu całą ludzkość zostanie zbawiona. Dzieki swojemu poświeceniu Polska zmieni historię. Teorię Polski Chrystusa narodów przedstawia Mickiewicz w widzeniu księdza Piotra w III części Dziadów. Czym jest poemat dygresyjny? Poemat dygresyjny to wierszowana opowieść fabularna, często dotycząca podróży, przerywana wypowiedziami narratora na różne niekoniecznie związane z fabułą tematy, tak zwane dygresje. Tego typu utworem jest „Beniowski” Juliusza Słowackiego. Czym charakteryzował się dramat romantyczny? Dramat romantyczny charakteryzował się odrzuceniem zasady trzech jedności, fragmentarycznością- luźnym powiązaniem scen oraz otwartą kompozycją, która powodowała że utwór był jakby niedokończony. Główny bohater był dynamiczny – przechodził niejednokrotnie przemianę. Obecne w dramacie były elementy świata nadprzyrodzonego. Do najsłynniejszych dramatów należą „Dziady” Mickiewicza, „Kordian” J. Słowackiego i „Nie-boska komedia” Z. Krasińskiego. Co to była Wielka Emigracja? Wielka emigracja to wyjazd twórców kultury za granicę kraju po upadku powstania listopadowego, celu uniknięcia aresztowania i wywózki na Syberię. Jej centrum znajdowało się w Paryżu. Wśród emigrantów byli także Ci, którzy wyjechali wcześniej i w takiej sytuacji politycznej nie wrócili do kraju. : Wśród emigrantów znaleźli się: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Józef Bem, książę Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Fryderyk Chopin, Maurycy Mochnacki i inni. "Powyższy materiał został opracowany przez Przeczytanie i zapamiętanie tych informacji ułatwi Ci zdanie klasówki. Pamiętaj korzystanie z naszych opracowań nie zastępuje Twoich obecności w szkole, korzystania z podręczników i rozwiązywania zadań domowych."
. 422 551 595 170 281 371 455 464
pojęcie sprzeczne ze światopoglądem romantycznym
